Компани байгуулах процесс

Түрүү жилийн яг өдийд би нөхөртэйгээ нийж компани байгуулдаг баатар боловоо. Тэгээд улсын бүртгэлийн газар очсон надад баахан бүрдүүлэх материал гэсэн жагсаалт өгөв. Тэгээд жагсаалтыг хараад л сүрдэж байгаа юмчин хамгийн гол нь тэр компанийн дүрэм энэ тэр гэсэн байсан л даа тухайн үедээ би тэр дүрэм энэ тэрийг нь хүмүүс өөрснөө лаг үнэнчээр бичдэг юм бол уу гэж бодож байлаа одоо бодохнээ нетээс л хуулаад тавьдаг юм байлээ шд хайран 140.000 төгрөг. 

Саяхан орлоогоор орсон яг энэ талаар өөрөө бүх бичиг баримтаа цуглуулсан хүн мэдээлэл бичсэн байхаар нь оруулахаар шийдлээ.

http://orloo.info/writers/badrakhtaivan/9246-orloo-info-llc сайтаас шууд хуулж тавилаа.

Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани  байгуулахад ямар дэс дарааллаар явах ёстой вэ? Хаанаас мэдээллээ авах вэ? гэсэн асуулт бол хүн бүрийн толгойд шууд л бууна.

Эхний ээлжинд шууд танидаг хүмүүсээсээ ХХК хэрхэн байгуулах талаар асууж эхлэнэ шүү дээ!
Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар нь 100 айлын хойд талд байрлалтай байгаа бөгөөд өдрийн цагаар очиход үнэхээр хүндрэлтэй газар, за арай гэж явж очино машинаа тавих газар олдохгүй бас хэцүүхэн. Дор хаяад л 30-40 минут өнгөрөөх бол энүүхэнд. За тэгээд эхний ээлжинд компанийхаа нэрээ сонгох хэрэгтэй эхний өдөр найзтайгаа явж байсан учраас чи дор хаяад 30-40 нэр бич чиний авах гэж байгаа нэр олдохгүй гэж билээ. Би санаандаа байсан Орлоо, Орлоо-Инфо гээд тоотой 5 нэр бичээд орсон. Миний хажууд байсан залуу 2 хуудас дүүрэн нэр биччихсэн зогсож байгааг хараад гайхаж л байлаа. Эхлээд зүтгүүлсэн Орлоо нэрийг минь зөвшөөрсөнгүй. Оллоо гэж байгаа учир нэг үсгийн зөрүүтэй олгохгүй гэнэ. Харин ашгүй Орлоо-Инфо нь байж таараад Орлоо-Инфо ХХК нэртэй боллоо доо. Ер нь бол нэрний асуудал бол хэцүүхэн болсон юм билээ дээ. Шинээр компаниа байгуулах гэж байгаа хүмүүс нэр сонгохдоо маш сайн бодож хэтийн хараатай нэр сонгож байгаа эсэхийг нь шалгуулах юм билээ. Яг домайн нэр дуусаж байгаатай адил Монголд компанийн нэрийн нөөц дуусаж байгаа гэлтэй. Гэхдээ та энд дарж Хуулийн этгээдийн улсын бүргэлд бүртгэгдсэн аж ахуйн нэгжийн нэрийн сангаас хайлт хийх боломжтой бөгөөд энэ нь байнга шинэчлэгдэхгүй гэхдээ хэдэн сарын өмнөхөөс хайлт хийж болох юм билээ.

 За ингээд нэрээ шүүлгүүлчихлээ одоо яaх билээ?

Компанийнхаа албан ёсны дансаа нээлгэнэ дээ. Тэгээд улсын тэмдэгтийн хураамж төлнө тэр нь 22500 төгрөг. Дансаа нээлгээд дор хаяж 20000 төгрөг байршуулна. Тэрний баримт нь хэрэг болно шүү! Эдгээр зүйлс бол нэг их удаад байхгүй. Эдгээрийг хийсний  дараа дараах бичиг баримтуудыг бүрдүүлнэ. Хараад л шууд за юу вэ л гэж дуу алдaна даа. Дуу алдан бичиг баримтын жагсаалыг харж зогсож байхад чинь хажуунаас чинь шинэ компани байгуулахад туслана гэсэн хүмүүс өөрт чинь нэрийн хуудсаа санал болгоно. Тэд бол  Иргэний бүртгэл мэдээллийн хийх ёстой ажил дээр шууд дүгнэлт хийж болохуйц, завсар зайгаар нь ашиг харан зогсож буй хүмүүс. Тэд таны хийх ёстой бичиг баримтуудыг бэлтгэж өгөөд л 140.000 төгрөг авна. Өөрөө бэлдвэл үнэгүй шүү дээ! Би өөрөө хийж үзье гээд гүрийлээ л дээ, тэгсэн ч болсон юм. За ийнхүү ямар бичиг баримт бүрдүүлэх ёстойг та доороос харж болно. ХХК байгуулахад шүү дээ!

Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани

    1. Хуулийн этгээдийг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх өргөдөл (УБ-03) (3 хувь, гарын үсгийн хэв маягийг наториатаар гэрчлүүлсэн байна) -  энэ маягтыг шууд нэр шүүлгэх үед өгнө 3 хувь гэж байгаа мөртлөө 2 хувь л хэрэг болж байна лээ, 3 бөглөхөд илүүдэхгүй шүү!

   2.  Хуулийн этгээдийн нэрийн баталгаажуулалтын хуудас (УБ-09) анх нэрээ шүүлгээд авахад чинь энэ олгогдoно

   3.  Эрх бүхий байгууллагаас гаргасан шийдэвр (2 хувь)  - Татаж авч болох линкийг энд дарж үз!

   4.  Хуулийн этгээдийн дүрэм (гэрээ) (2 хувь) -  Татаж авч болох линкийг энд дарж үз!

    5. Хуулийн этгээдийн харилцах данс нээсэн тухай мэдэгдэл (УБ-10) Нэрээ авсан маягттайгаа Банк дээрээ очиж дансаа нээлгээд энэхүү маягтийг авна.

    6. Тусгай зөвшөөрөл бүхий аж ахуйн үйл ажиллагаа эрхлэх бол эрх бүхий байгууллагаас олгосон тусгай зөвшөөрлийн хуулбар - хэрвээ таны эрхлэх гэж буй компани тусгай зөвшөөрөл шаардагдах бол үүнийг авна, хэрэв үгүй бол хэрэггүй!

    7. Улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт - Улсын тэмдэгт төлнө банкинд очиж 22500 төгрөг тушаан төлсөн баримт авна.

  8.  Хуулийн этгээдийн үүсгэн байгуулагчийн анкет (2 хувь) - анкетаа бөглөөд цээж зураг хэрэг болно доо, тэр хавиар цээж зураг авдаг газар олон. Ер нь та түрийвчиндээ байнга хэд хэдэн цээж зурагтай явахад гэмгүй адаглаад л банкинд данс нээлгэхэд цээж зураг нэхдэг юм билээ.

   9. Хуулийн этгээдийн үүсгэн байгуулагч нарын иргэний үнэмлэхийн, эсхүл түүнтэй адилтгах бичиг баримтын хуулбар (2 хувь) - ар өвөргүй иргэний үнэмлэхээ копи хийнэ дээ, дээш доош нь харуулахгүйгээр

  10.  Эхлэлтийн тайлан тэнцэл (3 хувь) - та энд дарж ороод татаж авч болно, бас л 2 хувь шаардлагaтай байсан тэгэхдээ 3 хувь илүүдэхгүй!

   11. Харьяалагдах татварын албанд татвар төлөгчөөр бүртгүүлсэн тодорхойлолт (ТБ-04) энэ нь дээрх бичиг баримт бүрдүүлэн өгсөний дараа гэрчилгээгээ авахаас өмнө харьяалагдах дүүргийнхээ татварын албанд бүртгүүлэн авах бичиг баримт юм байна лээ!

    12. Бусад холбогдох баримт бичиг (хөрөнгийн жагсаалт, бэлэн мөнгө тушаасан баримт, тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээний хуулбар гэх мэт) - Хөрөнгийн жагсаалтын маягтыг бас онлайнаас татаж авах боломжтой

    13. Баримт бичгийг хийж хадгалах, архивын шаардлага хангасан хавтас (1 ширхэг) - энэхүү хавтас нь 1000 төгрөгөөр хажууханд нь зарагддаг ба бүх бичиг баримтаа дэс дарааллынхаа дагуу хавтсанд үдэн байрлуулсан байна.

Анхаарах зүйлс:

-Бүх зүйлсээ алдаагүй дэс дараалалтай байрлуулан хийнэ.
-Бичиг баримтан дээр ямар нэгэн алдаа гаргаж болохгүй!
-Гаргасан алдаагаа баллуурдан эсвэл дарж бичиж болохгүй!
-Хэдэн хувь гэсэн байна яг тэр хувиудаар нь хийсэн байна. Хавтсандаа нэг нэг хувь. Үлдсэнийг нь тусд нь байлгана.
-Хэрвээ та бичиг баримтаа дутуу бүрдүүлэн очих аваас цаг, уцаараа барна  гэсэн үг шүү! -Тэгээд эдгээр зүйлсээс хаширч заавал илүүдээ гарсан 140.000 төгрөг хүнд өгч хийлгэх шаардлага байхгүй гэдгийг сайтар анхаарна бизээ!
-Хэрвээ онлайнаар эдгээр маягт бичгүүдийг авах боломжгүй бол yлсын бүртгэлийн ерөнхий газрын баруун талд арьс өнгөний эмнэлгийн урд байрлах түргэн зурагчинд ороод маягтууд байна уу асуугаарай нэг хоёр мянган төгрөгөөр хувилж хэвлээд гаргаад ирнэ.
- Ажил хөөцөлдөж байгаа юм чинь дор хаяж 3-5 цагийн нөөцтэй явахаа мартуузай!
- Оочир гэж утгаа алдсан газар, нэг нэгэндээ захиад л би энд байсан гээд л нэмэгдээд байна. Бүүр наалдаад л зогсчихно.
 Нэг англи авгай нөхөр 2 компаниа байгууллахаар миний мэдэхийн 6 удаа эргэж буцаж байлаа. Тэрхүү нөхөртэй нь ярилцаж таньд хэр хүндрэл гарч байна даа? Англид хэр байдаг вэ гэтэл:
 - Англид амархан тэгэхдээ та нар тэнд очвол хэцүү байх л даа, тиймд би адилхан л байгаа байх гэж хариулж билээ.

  Ядахдаа бүртэл.мн дээр нь ямар англи хэл дээр тайлбар нь байгаа биш.

 За ингээд бичиг баримтаа хүлээлгэн өгөөд 5 өдрийн дараа татварын маягтаа авж очоод оочиргүй шууд гэрчилгээгээ авна даа.
Улсын бүртгэлийн ерөнхий газрын албан ёсны вэб бол http://www.burtgel.mn/  юм хайхад жаахан хэцүү. Гэxдээ мэдээлэл нь байгаа ч ойлгомжгүй болохоор энд мэдсэн харсан хийснээ сийрүүлэн бичлээ!

Татварын Х тайлан

Манай нөхөр бид 2 түрүү жил нэг компани байгуулсан юм. Тэгээд хуулийн этгээд болсон учраас татварт тайлан гаргаж өгөх асуудлыг бэргэж хойш тавьсаар байгаад өчигдөр нэг юм татварын нээлттэй хаалганы өдрөөр торгуулгүй өгж нэг санаа амарлаа.

Би гэж нөхөр санхүүгийн талын мэдлэггүй болохоор Х тайлан гэж их л сүртэй юм байдаг байх гэж айсан дээр нь хэнэггүй явсанаас болж ийм байдалд хүрлээ. Гол нь юу хэлэх гээд байна вэ гэвэл тухайн үед Х тайлангийн талаар нетээс хайсан нээх онч юм олдоогүй болохоор та бүхэнд мэдэхгүй нэгэнд нь хэрэг болох үүднээс Х тайлан гаргаж үзүүлье.

Хэрвээ та компани байгуулаад татварт тайлан өгөхөөр болсон бол А маягт гэдэг нь жилийн эцсийн тайлан гаргах маягт, Б гэдэг нь улирал болгон гаргаж өгөх ёстой санхүүгийн тайлангийн маягт юм. Яагаад санхүүгийн гэж тодотгоод байна вэ гэхээр та татварын газар тайлан өгөхдөө 3 маягт бөглөсөн байх ёстой. 1. Б маягт, 2. Маягт ТТ - 02, 3. Маягт ТТ - 11 гэсэн маягтууд болно. Б маягт гэдэг нь санхүү талаас гаргаж өгч байгаа тайлан, Маягт ТТ - 02 гэдэг нь татвар талаасаа гаргаж өгч байгаа маягт, Маягт ТТ - 11 нь цалин хөлсийн талаар татварын маягт хэдийгээр та хүн авч ажиллуулаагүй ч гэсэн энэ маягтыг бөглөж өгөх хэрэгтэй.

Маягтуудыг бөглөхдөө нэгэнт та Х тайлан буюу үйл ажиллагаа явуулж байгаагүй тул та компани байгуулахдаа бүртгүүлсэн эд хөрөнгө болон түүнтэй адилтгах мөнгөн дүнгээ бичээд бусдаар бол гүйлгээ болон өөр бусад зүйл байхгүй тул 0 тавьсан байхад буруудах зүйл байхгүй.

За ингээд олон зүйл нуршилгүй Х тайлан бөглөсөн маягтыг үзүүлье. \Нээрээ нэг зүйл сануулахад тайлан өгөх гэж байгаа бол тамгаа авч явахад илүүдэхгүй шүү\

Дээрхи зургаар оруулсан файл сайн харагдахгүй байгаа бол үзэхийг хүссэн хэсэгтээ очиод дарвал томорч харагдах болно.

Мөн нэмж хэлэхэд нетээс татсан энэ маягт хуучины маягт байлээ шүү та бүгд шинэ маягтыг олж авч бөглөөрэй тэгэхгүй бол бас татварынхан хуучин маягт энэ тэр гээд байдаг юм байна лээ шүү.

За одоо ингээд Орлогын албан татварын тайланг үзэцгээе.

Уул нь би саяхан тайлангаа өгөхөд надад байцаагч маань энэ маягтыг ТТ - 02г хамт өгч байсын тэгсэн нетээс хайсан тэр маягт нь олддоггүй дээрхи маягт шинэчилсэн хувилбар нь гээд байгаад байхын гэхдээ та бүгд тайлангаа өгөхдөө байгцаагчаасаа асууж байгаад өгөхгүй юу доо.

Одоо бол хамгийн сүүлийнх буюу Цалин, хөдөлмөрийн хөлс болон тэдгээртэй адилтгах орлого болон шууд бус орлогоос суутгасан албан татварын тайлан юм. Энд нээг их хийгээд байх юм байхгүй дээ маягтан дээрээ байгууллагынхаа нэрийг бичээд хүнд цалин өгөөгүй юм чинь ганц нэг дүн гэсэн газруудад 0 тавиад гарын үсгээ зураад тамгалаад өгөхөд буруудах зүйл байхгүй шууд авах болно.

За тайлангаа гараар буюу принтлэж өгөхөөс өмнө нетээр өгнө гэж нэг ажил буй.

1. http://e-tax.mta.mn/logout.php  сайтаар ороод:
а. ААНОАТ - руу ороод ТТ -02 маягтаа бөглөж өгсөн шигээ онлайнаар бөглөж өгнө. Хэрвээ өмнөх улиралаас хойш ямар нэгэн үйл ажиллагаа явуулаагүй бол үйл ажиллагаа явуулаагүй гэсэн хэсгийн өмнөхийг чагтлахад өмнөх тайлан автоматаар хуулагдана.
б. Суутган гэсэн хэсэг рүү ороод  ТТ-11 маягтыг бөглөх ба хэрвээ та үйл ажиллагаа эрхлээгүй бол үйл ажиллагаа эрхлээгүй гэсэн хэсгийг чагтлан илгээнэ.

2. http://202.70.34.53/  сайтаар ороод санхүүгийнхээ тайланг шивж өгнө. Энэ рүү ороход дараахь мэдээлэл гарч ирж байна.

"Аж ахуйн нэгж, байгууллагын 2013 оны 1 дүгээр улирлын санхүүгийн тайланг шинэчилсэн И-баланс програмаар 2013 оны 4 дүгээр сарын 1-ны өдрөөс эхлэн хүлээн авч, хянах тул www.e-balance.gov.mn/EBalance-наас шинэчилсэн програмын гарын авлагатай танилцаж, байгууллагынхаа регистрийн дугаар, өмнөх нууцыг үгийг ашиглан, санхүүгийн тайлангаа тушаана уу. Өнгөрсөн жилүүдийн санхүүгийн тайлангийн мэдээллээ Хуучин И-баланс програм буюу 202.70.34.53 линкээр хандан харах боломжтой." Эх сурвалж:  http://202.70.34.53/ 

Дээрхи 2 сайтад нэвтрэхийн тулд танай байгууллагын регистрийн дугаараас гадна татварын байцаагчийн өгсөн нууц кодыг хийх хэрэгтэй. Нууц кодын хувьд 2 сайтад өөр өөр байх болно.

Ингээд Х тайлан өгч дуусч байгаа юмдаа гэж.